Menu
Kategorie wpisów
Popularne wpisy
Więcej o filcowaniu na sucho. Co jest potrzebne żeby zacząć?
Najpierw przypomnijmy sobie, czym jest właściwie filcowanie na sucho?
Filcowanie na sucho lub inaczej felting jest to proces tworzenia różnych produktów z nieprzędzonej wełny poprzez ściskanie i splatanie jej włókien za pomocą specjalnych igieł.
Sama technika filcowania na sucho jest podobna do tworzenia rzeźby, gdzie zamiast gliny wykorzystywana jest miękka wełna. Metodą filcowania na sucho zazwyczaj są wytwarzane wyroby przestrzenne: zabawki, elementy dekoracyjne, akcesoria. Zabawki zrobione taką techniką są bardzo wyraziste i urocze, ponieważ plastyczność wełny pozwala na przekazanie dowolnych emocji postaci!
Obecnie filcowanie na sucho zyskuje coraz większą popularność, ponieważ przy pomocy zwykłej igły można stworzyć wyjątkowe i niepowtarzalne wyroby!
Dlaczego wełna się filcuje?
Chodzi o jej strukturę! Jeśli spojrzysz na włókna wełny pod mikroskopem, zobaczysz, że włosy mają łuseczkowatą strukturę. To właśnie ta struktura wełny sprawia, że w przypadku splatania włoski wełny zaczepiają się o siebie i tworzą filc. Do filcowania oprócz wełny owczej można używać również innej wełny, na przykład – wełny alpaki, wielbłąda, a także kaszmiru, moheru i angory. Należy jednak pamiętać, że do filcowania nadaje się tylko naturalna wełna!
Jak wygląda proces filcowania?
Na początek bierzemy wełnę i odrywamy niewielkie pasemka od nieprzędzonej wstążki, lekko pocieramy ją pomiędzy dłońmi, plącząc włókna i formując pożądany detal. Następnie wielokrotnie przekłuwamy naszą wełnianą detal igłą. Dzięki nacięciom na igle wełna się plącze.
Uwaga – pracujemy igłą trzymając ją pod kątem prostym, nie należy pochylać igły! Wbijamy igłę dość głęboko, próbując zagęścić obrabiany przedmiot, stopniowo i równomiernie obracając go tak, by filcować go ze wszystkich stron do uzyskania zwartej i wyrównanej nawierzchni. W trakcie pracy zmieniamy igły na cieńsze. Jeśli nasz detal po ściśnięciu palcami nie zmienia kształtu to oznacza, że jest już gotowy i można przerwać filcowanie. Żeby stworzyć relief, musimy wielokrotnie obrabiać igłą to samo miejsce.
Narzędzia potrzebne do filcowania na sucho
Co będzie nam potrzebne do filcowania na sucho? Jest to oczywiście wełna, a także kilka specjalnych igieł o różnych kształtach i różnej grubości, także podkładka czyli mata, lub gąbka z miękką podstawą, na której można będzie wygodnie ułożyć wełnę i pracować.
Igły do filcowania mają kształt litery L. Na końcach igieł znajdują się nacięcia, tworzące ostre zadziory, za pomocą których włoski wełny plączą się pomiędzy sobą – czyli wełna się filcuje. Igły różnią się grubością i kształtem. Przekrój igły może być trójkątny, gwiaździsty lub skręcony. Ponadto igły są oznaczone liczbami. Im mniejsza liczba, tym igła jest grubsza. Igły do filcowania wykonane są z hartowanej stali. Są dość trwałe, ale mimo to, przy nieprawidłowej pracy, dość łatwo się łamią. Wszystkie początkujące rzemieślniczki wkrótce przekonają się, że igieł nigdy nie jest za wiele!
Ponadto do filcowania na pewno będzie potrzebny podkład lub mata (podłoże, gąbka, która wygląda tak jak bardzo gęsta guma piankowa o grubości 4-5 cm). Istnieją również specjalne szczotki, które są również używane jako podkład.
Aby przyspieszyć proces filcowania wełny, można (choć nie jest to niezbędne) stosować specjalny chwytak w kształcie pióra – urządzenia, w którym można umieścić od razu kilka igieł.
Więcej o igłach
Do różnych etapów pracy potrzebne są różne rodzaje igieł:
Na początku filcowania lepiej jest użyć trójkątnej igły. Jest najprostsza, z trzema stronami i nacięciami na każdej ze stron.
W kolejnym etapie stosuje się igłę w kształcie „gwiazdy”. Ma o jedną stronę więcej niż poprzednia. Jest potrzebna do przyspieszenia procesu i łączenia ze sobą filcowych detali.
Na odwróconej igle nacięcia są w przeciwnym kierunku, co pozwala wyciągnąć pasma ze środku wyrobu. Dzięki temu możemy uzyskać efekt puszystości i zrobić np. futerko dla zwierzątka.
Pod koniec pracy, gdy podstawa jest już gotowa, stosuje się skręconą igłę. Jest skręcona w spiralę, dzięki czemu dobrze chwyta materiał i pozostawia bardzo małe dziurki. Służy do końcowego wykończenia.
Jak wspomniano powyżej, igły występują również w różnych grubościach:
Grube igły są używane na samym początku procesu filcowania, są doskonałymi do tworzenia podstawowej formy. Zawsze zaczynamy filcować grubą igłą, stopniowo zmieniając igłę na coraz cieńszą.
Igła średnia potrzebna do chowania dziur po wstępnym igłowaniu oraz utwardzenia figurki. Cienkie igły służą do końcowego wykończenia, do pracy wymagającej dużej precyzji, na przykład nad szczegółami i niewielkimi elementami. Końcowe wykończenie odbywa się bardzo cienką igłą, ponieważ grubą trudno jest przebić już ubitą wełnę. Również dzięki cienkiej igle powierzchnia produktu staje się gładsza.
Igły lepiej przechowywać w pojemniku, odkładając na dół trochę wełny, aby końce się nie stępiły.
Jaka wełna jest najlepsza do filcowania na sucho?
Nie ma jednej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ wszystko zależy od tego, jaki rodzaj produktu (czyli co) planujemy stworzyć i jaki końcowy efekt chcemy uzyskać. Należy pamiętać, że do filcowania nadaje się tylko naturalna wełna i nie ma większego znaczenia, do jakiego zwierzęcia należała. Najczęściej jednak używana jest wełna owcza.
Wełna czesankowa i zgrzebna
Jeśli chcesz stworzyć swoją pierwszą prostą zabawkę, śmiało można polecić zgrzebną wełnę grubą lub półcienką (27-33 mikronów), ponieważ łatwiej z nią pracować. Dzięki ułożonym w różnych kierunkach włóknom, wełna zgrzebna idealnie filcuje się igłą, tworząc gęstą i równą powierzchnię. Jest idealna do filcowania na sucho!
Co to jest wełna zgrzebna? Jest to wełna, która jest przetwarzana na specjalnej maszynie z igłami. Za pomocą tej maszyny krótkie włoski wełny są mieszane i układane w różnych kierunkach w cienkie warstwy, dzięki temu powstaje płótno.
Sprawdza się również wełna czesankowa o większej grubości. Wełna czesankowa – to pasma długich włókien wełny biegnących w jednym kierunku. Świetnie pasują do filcowania na sucho na przykład corriedale w postaci czesanki – elastyczna i niezbyt cienka wełna (27 mikronów), lub moher – odpowiedni do tworzenia włosów na lalkach lub długiej sierści u zwierząt. Oczywiście można też wziąć cienką wełnę merynosów, np. 22-23 mikrony, ale trzeba pamiętać, że będzie się z nią trudniej pracować, a ślady po ukłuciach igłą będą na niej bardziej widoczne.
Wskazówka – do podstawy zabawek można użyć niedrogiej, niefarbowanej wełny owczej w postaci czesanki – sliveru, a dla wierzchniej warstwy można użyć droższej, kolorowej wełny. Sliver to wełna czesana, niefarbowana i minimalnie przetworzona.
Co oznacza grubość wełny?
Jest to tak na prawdę główny wskaźnik jej jakości. Grubość liczymy według średnicy przekroju włosa, mierzonej w mikronach. Im mniejsza jest liczba, tym cieńsza i delikatniejsza jest wełna.
Do filcowania na sucho lepiej jest wybrać grubszą wełnę (o większej liczbie mikronów).